Një zbulim arkeologjik i rrallë ka dalë në dritë në Norvegji, ku një palë ski të lashta, të datuara mbi 1,300 vjet më parë, janë gjetur të ruajtura nën akullin e malit Digervarden. Arkeologët besojnë se këto ski mund t’i kenë përkitur një gjahtari ose udhëtari nga epoka e hekurit, duke ofruar një dëshmi të vlefshme mbi mënyrën e jetesës dhe teknologjinë e asaj kohe.
Gjetja u bë e mundur nga ekipi i programit Secrets of Ice, i cili prej vitesh monitoron shkrirjen e akullit në rajon. Ata përdorën koordinatat GPS për të lokalizuar skinë e dytë, pasi e para ishte zbuluar që në vitin 2014. Pasi kaluan orë të tëra duke përdorur ujë të valë dhe një sëpatë për të çliruar objektin nga akulli, arkeologët nxorën një ski prej druri, 187 cm të gjatë dhe 17 cm të gjerë, e cila ishte ruajtur në gjendje të jashtëzakonshme. Krahasimet me skinë e parë treguan se nuk janë identike, por për shkak të prodhimit artizanal, ky ndryshim konsiderohet i zakonshëm.
Sipas arkeologut Lars Holger Pilø, i cili drejtoi ekspeditën, ruajtja e mirë e skive tregon se ato u përdorën nga i njëjti person dhe u braktisën në mal shekuj më parë. Detajet e ndërtimit, si lidhëset prej thupre dhe rripat e lëkurës, konfirmojnë se skiatorët e epokës së hekurit përdornin mjete të personalizuara për të lundruar në terrene të mbuluara me dëborë.
Ky zbulim nxjerr në pah ndikimin e ndryshimeve klimatike në arkeologji. Shkrirja e akullnajave ka bërë të mundur ekspozimin e objekteve që përndryshe do të mbeteshin të fshehura në histori. Përveç skive, në këtë zonë janë gjetur edhe boshte shigjetash, këpucë dhe kocka, duke dëshmuar se Digervarden ka qenë një rrugë e përdorur nga njerëzit e lashtë për gjueti apo udhëtime.
Studiuesit po analizojnë më tej gjetjet për të përcaktuar nëse skiatori i epokës së hekurit i humbi ato aksidentalisht apo i braktisi me vetëdije. Ndërsa akulli vazhdon të tërhiqet, gjetje të tjera të ngjashme pritet të ndihmojnë në pasurimin e njohurive mbi jetën e lashtë në Skandinavi.
