Jo, pesë orë gjumë nuk janë të mjaftueshme për shumicën e të rriturve. Ekspertët rekomandojnë të paktën shtatë orë gjumë në natë për të ruajtur shëndetin fizik dhe mendor. Ndërsa individë të rrallë me një mutacion gjenetik mund të funksionojnë mirë me më pak gjumë, shumica e njerëzve kanë nevojë për më shumë për mirëqenie optimale. Të flesh vazhdimisht vetëm pesë orë mund të çojë në rreziqe të mëdha për shëndetin, si në afat të shkurtër ashtu edhe në afat të gjatë.
Mungesa e mjaftueshme e gjumit ndikon në funksionimin kognitiv, duke sjellë vështirësi me përqendrimin, kujtesën dhe kohën e reagimit. Ju mund të ndiheni të irrituar ose të vini re një performancë të ulët në punë ose shkollë. Gjithashtu, mungesa e gjumit mund të dëmtojë gjykimin dhe koordinimin, duke rritur gjasat për aksidente. Hulumtimet tregojnë se mungesa e gjumit mund të ketë efekte të ngjashme me ato të dehjes.
Të flesh vazhdimisht më pak se gjashtë orë në natë shoqërohet me një rrezik të shtuar të sëmundjeve kronike si presioni i lartë i gjakut, sëmundjet e zemrës, sëmundjet e veshkave, diabeti dhe goditja në tru. Mungesa e gjumit lidhet gjithashtu me probleme të shëndetit mendor, përfshirë depresionin dhe ankthin, dhe mund të kontribuojë në sëmundje neurologjike si Alzheimer-i. Me kalimin e kohës, gjumi i pamjaftueshëm dobëson sistemin imunitar dhe përshpejton procesin e plakjes.
Sa gjumë ju nevojitet?
Kohëzgjatja e rekomanduar e gjumit ndryshon sipas moshës:
– Foshnjat (4–12 muaj): 12–16 orë (përfshirë dremitjet)
– Fëmijët e vegjël (1–2 vjeç): 11–14 orë (përfshirë dremitjet)
– Parashkollorët (3–5 vjeç): 10–13 orë (përfshirë dremitjet)
– Fëmijët në moshë shkollore (6–12 vjeç): 9–12 orë
– Adoleshentët (13–18 vjeç): 8–10 orë
– Të rriturit (18+): 7+ orë
Shumica e të rriturve përfshihen në diapazonin prej shtatë deri në nëntë orë, megjithëse nevojat individuale mund të ndryshojnë paksa në varësi të faktorëve si gjenetika, stili i jetesës dhe shëndeti.
Përmirësimi i cilësisë së gjumit
Përveç kohëzgjatjes, cilësia e gjumit është thelbësore. Çrregullime të gjumit si pagjumësia ose apnea e gjumit mund të prishin ciklet tuaja të gjumit, duke ju lënë të ndiheni të pagjumë edhe pse keni fjetur mjaftueshëm orë. Për të përmirësuar cilësinë dhe sasinë e gjumit, merrni parasysh këshillat e mëposhtme:
– Kufizoni përdorimin e pajisjeve elektronike: Shmangni pajisjet 30–60 minuta para gjumit, pasi drita blu mund të vonojë fillimin e gjumit.
– Reduktoni substancat: Minimizoni konsumin e kafeinës dhe alkoolit, veçanërisht afër orarit të gjumit.
– Ushtrohuni rregullisht: Aktiviteti fizik ndihmon për një gjumë më të mirë, por shmangni ushtrimet e forta afër orarit të gjumit.
– Krijoni një rutinë: Shkoni në shtrat dhe zgjohuni në të njëjtën orë çdo ditë, edhe gjatë fundjavave.
Nëse gjumi i dobët vazhdon ose ndikon në jetën tuaj të përditshme, konsultohuni me një ofrues shëndetësor. Trajtimi i problemeve bazë si stresi, zakonet e këqija ose sëmundjeve mund të sjellë ndryshime të mëdha.
Ndonëse disa njerëz mund të përshtaten me pak gjumë, të flesh rregullisht vetëm pesë orë mund të dëmtojë shëndetin tuaj fizik dhe mendor. Jepini përparësi pushimit për të siguruar mirëqenie dhe produktivitet afatgjatë.
